Uprawa kukurydzy na ziarno staje się w Polsce coraz popularniejsza. Jej liczne odmiany odpowiadają potrzebom współczesnego rolnictwa. Są odporne na susze, różne choroby i wyleganie oraz mają stosunkowo niskie wymagania, jeśli chodzi o glebę.
Warto jednak pamiętać, że są też wrażliwe na nawet najmniejsze błędy uprawowe. Dlatego to niezwykle ważne, by wiedzieć, kiedy siać kukurydzę, znać metody i technologie skutecznego siewu, sposoby przygotowania gleby oraz stosować odpowiednie środków ochrony roślin.
Jak zadbać o glebę?
Wymagania glebowe kukurydzy są niewielkie. Najlepsze do jej uprawy są gleby próchnicze, ciepłe i przewiewne, o dużej pojemności wodnej. Ze względu na dobrze rozwinięty układ korzeniowy można ją uprawiać także na glebach lżejszych, bardziej piaszczystych.
Kukurydza ma też wysoką tolerancję na odczyn gleby, dlatego można ją uprawiać na glebach obojętnych, zasadowych oraz kwaśnych. Najwyższe plony uzyskuje się jednak na glebach o obojętnym pH.
Ze względu na wysokie zapotrzebowanie na składniki odżywcze kukurydzy, gleba powinna być w nie wzbogacona przed siewem. Najlepszą metodą na uzyskanie wysokich i jakościowych plonów kukurydzy jest płodozmian.
Zazwyczaj kukurydzę sieje się po innych zbożach, na przykład pszenicy ozimej. Bardzo dobrze rośnie także na glebie po uprawach roślin strączkowych i motylkowatych, które użyźniają glebę, po burakach i ziemniakach uprawianych na oborniku oraz po roślinach bobowatych.
Jeżeli uprawiasz kukurydzę na glebach kompleksu V (żytni dobry, klasa IVb), zadbaj o jak najlepszy przedplon. Uprawę przedplonu zacznij już jesienią rok przed planowanym siewem.
Wybierając na przedplon zboże lub mieszankę zbożowo-strączkową, po zbiorze wykonaj podorywkę i kilkukrotne bronowanie w celu usunięcia chwastów.
Następnie wykonaj orkę głęboką, czyli przedzimową i pozostaw pole w ostrej skibie. Z kolei po roślinach motylkowatych i trawach wykonaj talerzowanie i orkę głęboką.
Na stanowiskach żyznych, dobrze uprawianych i nawożonych możesz siać kukurydzę w monokulturze nawet przez kilka lat z rzędu.
Siew kukurydzy
Siew kukurydzy na ziarno musi odbyć się w odpowiednim terminie, jeżeli ma przynieść zadowalające plony. Optymalny termin siewu kukurydzy w warunkach klimatycznych panujących w Polsce to okres pomiędzy 15 kwietnia a 5 maja.
To właśnie wtedy przypada moment, gdy temperatura gleby na wysokości siewu nasion wynosi około 8oC. W niektórych przypadkach siew można rozpocząć, gdy temperatura gleby wynosi 6oC, ale jest zapowiadane szybkie ocieplenie.
Terminy siewu kukurydzy zależą też od wybranej odmiany. Ziarna typu flint dobrze znoszą niskie temperatury i posiadają dobry wzrost początkowy, dlatego ich wysiewanie można rozpocząć nieco wcześniej.
Z kolei ziarna typu dent mają większe wymagania termiczne, dlatego nie powinno się ich siać zbyt wcześnie. Generalnie zarówno przyspieszenie, jak i opóźnienie terminu wysiewu kukurydzy może skutkować obniżeniem plonów.
Oprócz odpowiedniego terminu wysiewu, bardzo ważna jest także ilość wysiewanych nasion i gęstość siewu kukurydzy. Odmiany kukurydzy o różnej wczesności, budowie morfologicznej czy przeznaczeniu różnią się optymalną obsadą roślin.
Od ilości wysianych nasion zależy to, jakie będą mieć warunki do wzrostu i rozwoju. To w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia lub zwiększenia plonów.
Odmiany wczesne, które wytwarzają mniejszą biomasę, dobrze tolerują wysoką gęstość nasion, na poziomie 75-80 tys. roślin/ha. Mieszane odmiany, przeznaczone na kiszonkę lub biogaz wysiewa się w większym zagęszczeniu niż mieszańce na ziarno.
Dla gęstości wysiewu znaczenie ma też jakość gleby. Jeżeli jest bogata w składniki pokarmowe oraz wodę, można wysiać więcej nasion niż na glebie lżejszej i uboższej.
Głębokość siewu kukurydzy zależy od stopnia uwilgotnienia gleby – dla gleb ciężkich i wilgotnych jest to średnio 3-4 centymetry, a dla gleb lżejszych 5-6 centymetrów.
A jaki siewnik wybrać? Siewnik z aplikatorem nawozów w niewielkiej odległości od ziarna pozwala od razu usuwać niekorzystne stanowiska do uprawy kukurydzy. Jednocześnie stymuluje roślinę do szybszego rozwoju systemu korzeniowego, co gwarantuje równe i lepsze wschody.
Nawożenie
Ze względu na pokarmowe wymagania kukurydzy, nawożenie powinno być odpowiednio zbilansowane. Na przykład kukurydza pobiera z gleby bardzo dużo magnezu i źle znosi jego niedobór w glebie. Potrzebuje także azotu, fosforu i potasu.
Nawożenie ma na celu zniwelowanie niedoborów, zwłaszcza na stanowiskach mniej żyznych i uboższych w składniki pokarmowe. Na glebach kwaśnych, po zbiorze przedplonu, warto zastosować wapno. Jeżeli gleba ma niską zasobność w magnez, wykorzystaj wapno magnezowe.
Z kolei nawożenie fosforem i potasem da najlepsze efekty, gdy nawozy będą dobrze wymieszane z 10 lub 20-centymetrową warstwą gleby.
Uprawiając kukurydzę rok po roku można obniżyć dawki nawozów wieloskładnikowych na glebach zasobnych o około 20-30% fosforu i 50% potasu.
Nawozy najlepiej stosować pod orkę jesienią, a w przypadku gleb lżejszych pod wiosenne uprawki przedsiewne, na co najmniej 7-10 dni przed siewem kukurydzy.
Więcej na temat nawożenia dowiedzą się Państwo tu https://www.emmarol.pl/pl/art/nawozenie-kukurydzy-dawki-i-terminy.46.html.
Opryskiwanie
Niezbędnym zabiegiem podczas uprawy i siewu kukurydzy jest wykonanie oprysków zabezpieczających przed zachwaszczeniem. W tym celu możesz użyć herbicydów selektywnych aplikowanych doglebowo lub nalistnie.
Przeprowadzając opryski środkami ochrony roślin zwróć uwagę na temperaturę i wilgotność powietrza, kondycję roślin oraz chwasty, z jakimi masz do czynienia. Tylko wtedy zabieg będzie skuteczny.
Więcej informacji o opryskiwaniu znajdą Państwo na https://www.emmarol.pl/pl/art/zwalczanie-chwastow-w-kukurydzy.47.html.
Podsumowanie
Kukurydza to roślina chętnie wybierana na uprawę, gdyż istnieje wiele jej odmian, które łatwo dobrać pod kątem jakości gleby i innych warunków.
Aby jednak osiągać zadowalające plony, trzeba przestrzegać optymalnych terminów wysiewu, a także gęstości i głębokości siewu ziaren.